1. Γνωριμία της ομάδας
- Λέμε τα ονόματά μας σε κύκλο. Κάθε μέλος, λέει τα ονόματα όσων προηγούνται, από την αρχή του κύκλου. Ο καθηγητής, λέει τα ονόματα όλων των μαθητών στο τέλος!
- Λίγα λόγια από κάθε μέλος για την "καταγωγή" του ονόματός του (από που το πήρε) και τη σημασία του, αν έχει κάποια. Π.χ. Ευάγγελος < Ευ-άγγελος, άγγελος καλού μηνύματος.
Στόχος: Να μάθουμε τα ονόματα της ομάδας, να σπάσει ο πάγος - αλλά και να αναζητήσουμε το νόημα των ονομάτων μας!
2. Γνωριμία με το βιβλίο.
- Ξεφυλλίζουμε το βιβλίο ελεύθερα, εστιάζοντας σε ότι μας τραβάει την προσοχή.
- Κάνουμε επισκόπηση του βιβλίου, πιο αργά και αυτή τη φορά καταγράφοντας στο τετράδιο ή σε φύλλα χαρτιού τα στοιχεία που θεωρούμε σημαντικά σε κάθε σελίδα (τίτλους, επικεφαλίδες, περιεχόμενο και λεζάντες φωτογραφιών και διαγραμμάτων, λέξεις έντονες ή διαγραμμισμένες, άλλες λέξεις/έννοιες/ιδέες-κλειδιά).
- Άσκηση παρατηρητικότητας, συμμετοχής και ετοιμότητας:
Ο καθηγητής /η καθηγήτρια φωνάζει με αλφαβητική συγκεκριμένη και στη συνέχεια με τυχαία σειρά τα ονόματα των μαθητών. Εκείνοι όταν ακούν το όνομά τους, λένε δυνατά και καθαρά λέξεις/φράσεις-κλειδιά που έχουν καταγράψει, προσπαθώντας να μην επαναλάβουν όσες έχουν ήδη ειπωθεί.
Στόχος: Εξοικείωση του νου με το περιεχόμενο του βιβλίου /μαθήματος. Εκθέτουμε το νου (βλέποντας, γράφοντας, ακούγοντας) στο σύνολο της πληροφορίας, δίνοντάς του την ευκαιρία να την επεξεργαστεί υποσυνείδητα.
3. Καταιγισμός ιδεών από όλη την τάξη και δημιουργία νοητικού χάρτη στον πίνακα , με θέμα το περιεχόμενο του μαθήματος. Δίνουμε έμφαση σε εκείνα που θα μάθουμε (γνώσεις, πληροφορίες), σε εκείνα που θα κάνουμε (δεξιότητες) και στα στοιχεία της συμπεριφοράς και αντιμετώπισης της διαδικασίας και της ομάδας (στάσεις).
Σκοπός: Να δημιουργήσει η ομάδα συλλογικά μια συνολική εικόνα των περιεχομένων του μαθήματος, της σειράς που θα πραγματοποιηθούν, και το σκοπό ή τη συμβολή των επιμέρους δραστηριοτήτων στο τελικό αποτέλεσμα.
Παραδείγματα εφαρμογής σε διαφορετικά τμήματα /τάξεις στο 12ο και 34ο Γυμνάσια Αθήνας (2010-11):
4. Δημιουργούμε /σχεδιάζουμε διάγραμμα εννοιών (άλλες ονομασίες: χάρτης εννοιών, νοητικός χάρτης) για το σύνολο του βιβλίου, προσπαθώντας (α) να σημειώσουμε τα κυριότερα στοιχεία του βιβλίου (π.χ. τίτλους κεφαλαίων, επικεφαλίδες, σημαντικά στοιχεία κ.λπ. όπως στην προηγούμενη δραστηριότητα) και (β) να αναλύσουμε και να ξανασυνθέσουμε τη δομή του βιβλίου.
Σχεδιάζουμε τα διαγράμματα σε ολιγομελείς ομάδες (π.χ. 2 των 6 ατόμων) με μαρκαδόρους σε χαρτί του μέτρου (αρκετά μεγάλο για να δουλεύει η ομάδα, π.χ. 50Χ70 εκ.). Αναρτούμε τα διαγράμματα και τα συγκρίνουμε με ομαδική, συντονισμένη συζήτηση.
Στόχοι:
α) Να κατανοήσουμε τον τρόπο που συνδέονται τα διάφορα μέρη του βιβλίου και να αποκτήσουμε τη δική μας, δομημένη πλέον εικόνα του περιεχομένου του.
β) Να δοκιμάσουμε να συνεργαστούμε αρμονικά και να δημιουργήσουμε από κοινού μια αντίληψη περιεχόμενου και ζητούμενων.
γ) Να αναγνωρίσουμε, να συζητήσουμε και να εκτιμήσουμε τις διαφορετικές απόψεις, να εντοπίσουμε ομοιότητες και διαφορές, να αναθεωρήσουμε και να αποδεχτούμε βελτιώσεις.
Παραδείγματα
5. Εισαγωγή στο Τεχνικό Σχέδιο
Διαλέγουμε ένα σχολικό αντικείμενο (π.χ. το κάθισμα καθηγητή) και το τοποθετούμε στην έδρα ή πάνω σε θρανία για να το βλέπουν όλοι οι μαθητές. Ζητάμε από τους μαθητές να σχεδιάσουν (όχι να ζωγραφίσουν) το αντικείμενο έτσι ώστε, αν δώσουμε το σχέδιό τους σε έναν τεχνίτη, να είναι σε θέση να το κατασκευάσει. Διαθέτουμε στους μαθητές λευκά χαρτιά, γεωμετρικά όργανα και μολύβια. Δεν δίνουμε άλλες οδηγίες, παρά μόνο τους παραπέμπουμε αν θέλουν στο παράρτημα του βιβλίου για τα Τεχνικά Σχέδια (αυτενέργεια). Αφήνουμε την ομάδα να εργαστεί για δέκα λεπτά, χωρίς παρεμβάσεις. Απαντούμε μόνο σε συγκεκριμένες ερωτήσεις των μαθητών.
Στόχοι:
α) Να προβληματιστούν οι μαθητές για την τεχνική απεικόνιση ενός αντικειμένου.
β) Να αναδυθούν θέματα σχεδιάσης όπως οι όψεις, η κλίμακα, οι διαστάσεις, η ακρίβεια σχεδίασης, οι διαφορές μεταξύ ελεύθερου σχεδίου, τεχνικού σχεδίου και ζωγραφικής.
γ) Να γίνει η εμπειρία αυτή αφόρμηση για να συζητηθούν και να διδαχθούν στη συνέχεια τα σχετικά θέματα.
δ) Να αναδειχθούν τα μέλη της ομάδας που ενδεχομένως έχουν ιδιαίτερη κλίση στην αντίληψη του χώρου και τη σχεδιαστική απεικόνιση των αντικειμένων.
- Λέμε τα ονόματά μας σε κύκλο. Κάθε μέλος, λέει τα ονόματα όσων προηγούνται, από την αρχή του κύκλου. Ο καθηγητής, λέει τα ονόματα όλων των μαθητών στο τέλος!
- Λίγα λόγια από κάθε μέλος για την "καταγωγή" του ονόματός του (από που το πήρε) και τη σημασία του, αν έχει κάποια. Π.χ. Ευάγγελος < Ευ-άγγελος, άγγελος καλού μηνύματος.
Στόχος: Να μάθουμε τα ονόματα της ομάδας, να σπάσει ο πάγος - αλλά και να αναζητήσουμε το νόημα των ονομάτων μας!
2. Γνωριμία με το βιβλίο.
- Ξεφυλλίζουμε το βιβλίο ελεύθερα, εστιάζοντας σε ότι μας τραβάει την προσοχή.
- Κάνουμε επισκόπηση του βιβλίου, πιο αργά και αυτή τη φορά καταγράφοντας στο τετράδιο ή σε φύλλα χαρτιού τα στοιχεία που θεωρούμε σημαντικά σε κάθε σελίδα (τίτλους, επικεφαλίδες, περιεχόμενο και λεζάντες φωτογραφιών και διαγραμμάτων, λέξεις έντονες ή διαγραμμισμένες, άλλες λέξεις/έννοιες/ιδέες-κλειδιά).
- Άσκηση παρατηρητικότητας, συμμετοχής και ετοιμότητας:
Ο καθηγητής /η καθηγήτρια φωνάζει με αλφαβητική συγκεκριμένη και στη συνέχεια με τυχαία σειρά τα ονόματα των μαθητών. Εκείνοι όταν ακούν το όνομά τους, λένε δυνατά και καθαρά λέξεις/φράσεις-κλειδιά που έχουν καταγράψει, προσπαθώντας να μην επαναλάβουν όσες έχουν ήδη ειπωθεί.
Στόχος: Εξοικείωση του νου με το περιεχόμενο του βιβλίου /μαθήματος. Εκθέτουμε το νου (βλέποντας, γράφοντας, ακούγοντας) στο σύνολο της πληροφορίας, δίνοντάς του την ευκαιρία να την επεξεργαστεί υποσυνείδητα.
3. Καταιγισμός ιδεών από όλη την τάξη και δημιουργία νοητικού χάρτη στον πίνακα , με θέμα το περιεχόμενο του μαθήματος. Δίνουμε έμφαση σε εκείνα που θα μάθουμε (γνώσεις, πληροφορίες), σε εκείνα που θα κάνουμε (δεξιότητες) και στα στοιχεία της συμπεριφοράς και αντιμετώπισης της διαδικασίας και της ομάδας (στάσεις).
Σκοπός: Να δημιουργήσει η ομάδα συλλογικά μια συνολική εικόνα των περιεχομένων του μαθήματος, της σειράς που θα πραγματοποιηθούν, και το σκοπό ή τη συμβολή των επιμέρους δραστηριοτήτων στο τελικό αποτέλεσμα.
Παραδείγματα εφαρμογής σε διαφορετικά τμήματα /τάξεις στο 12ο και 34ο Γυμνάσια Αθήνας (2010-11):
Σχεδιάζουμε τα διαγράμματα σε ολιγομελείς ομάδες (π.χ. 2 των 6 ατόμων) με μαρκαδόρους σε χαρτί του μέτρου (αρκετά μεγάλο για να δουλεύει η ομάδα, π.χ. 50Χ70 εκ.). Αναρτούμε τα διαγράμματα και τα συγκρίνουμε με ομαδική, συντονισμένη συζήτηση.
Στόχοι:
α) Να κατανοήσουμε τον τρόπο που συνδέονται τα διάφορα μέρη του βιβλίου και να αποκτήσουμε τη δική μας, δομημένη πλέον εικόνα του περιεχομένου του.
β) Να δοκιμάσουμε να συνεργαστούμε αρμονικά και να δημιουργήσουμε από κοινού μια αντίληψη περιεχόμενου και ζητούμενων.
γ) Να αναγνωρίσουμε, να συζητήσουμε και να εκτιμήσουμε τις διαφορετικές απόψεις, να εντοπίσουμε ομοιότητες και διαφορές, να αναθεωρήσουμε και να αποδεχτούμε βελτιώσεις.
Παραδείγματα
5. Εισαγωγή στο Τεχνικό Σχέδιο
Διαλέγουμε ένα σχολικό αντικείμενο (π.χ. το κάθισμα καθηγητή) και το τοποθετούμε στην έδρα ή πάνω σε θρανία για να το βλέπουν όλοι οι μαθητές. Ζητάμε από τους μαθητές να σχεδιάσουν (όχι να ζωγραφίσουν) το αντικείμενο έτσι ώστε, αν δώσουμε το σχέδιό τους σε έναν τεχνίτη, να είναι σε θέση να το κατασκευάσει. Διαθέτουμε στους μαθητές λευκά χαρτιά, γεωμετρικά όργανα και μολύβια. Δεν δίνουμε άλλες οδηγίες, παρά μόνο τους παραπέμπουμε αν θέλουν στο παράρτημα του βιβλίου για τα Τεχνικά Σχέδια (αυτενέργεια). Αφήνουμε την ομάδα να εργαστεί για δέκα λεπτά, χωρίς παρεμβάσεις. Απαντούμε μόνο σε συγκεκριμένες ερωτήσεις των μαθητών.
Στόχοι:
α) Να προβληματιστούν οι μαθητές για την τεχνική απεικόνιση ενός αντικειμένου.
β) Να αναδυθούν θέματα σχεδιάσης όπως οι όψεις, η κλίμακα, οι διαστάσεις, η ακρίβεια σχεδίασης, οι διαφορές μεταξύ ελεύθερου σχεδίου, τεχνικού σχεδίου και ζωγραφικής.
γ) Να γίνει η εμπειρία αυτή αφόρμηση για να συζητηθούν και να διδαχθούν στη συνέχεια τα σχετικά θέματα.
δ) Να αναδειχθούν τα μέλη της ομάδας που ενδεχομένως έχουν ιδιαίτερη κλίση στην αντίληψη του χώρου και τη σχεδιαστική απεικόνιση των αντικειμένων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου